देशात समान नागरी कायदा लागू करण्यासाठी मोदी सरकारने हालचाली सुरू ; दोन वर्षांनंतर होणाऱ्या लोकसभा 2024 च्या निवडणुकीसाठी भाजपचा मास्टर प्लॅन...काय आहे हा समान नागरी कायदा? हा लागू झाल्यास काय होऊ शकते?...

वेध माझा ऑनलाइन - देशात समान नागरी कायदा  लागू करण्यासाठी मोदी सरकारने हालचाली सुरू केल्याची माहिती सुत्रांकडून मिळत आहे. दोन वर्षांनंतर येणाऱ्या लोकसभा 2024 च्या निवडणुकीसाठी हा भाजपचा मास्टर प्लॅन असल्याचे बोलले जात आहे. मात्र, समान नागरी कायदा आणण्यासाठी भाजप इतका पुढाकार घेण्यामागचे कारण काय आहे ? काय आहे हा समान नागरी कायदा? हा लागू झाल्यास काय होऊ शकते? हे जाणून घेणे गरजेचे आहे

केंद्र सरकारने तीनही कृषी कायदे मागे घेण्याची घोषणा केली आहे. यामुळे मुस्लिम संघटनांमध्ये आशा निर्माण झाली आहे की नागरिकत्व दुरुस्ती विधेयक देखील मागे घेतले जाऊ शकते. ऑल इंडिया मुस्लिम पर्सनल लॉ बोर्डाने मागे घेण्याची मागणी केली आहे. यासोबतच समान नागरी संहितेलाही बोर्डाने विरोध केला आहे. बोर्डाने एक ठराव संमत केला ज्यामध्ये सर्व धर्मांच्या घटनात्मक अधिकाराचा संदर्भ देत समान नागरी संहितेचे पालन करू नका असे म्हटले होते.

समान नागरी संहिता म्हणजे काय?

एकसमान नागरिकत्व संहिता म्हणजे भारतात राहणार्‍या सर्व नागरिकांसाठी, धर्म किंवा जातीचा विचार न करता समान कायदा. समान नागरी संहिता लागू झाल्यानंतर प्रत्येक धर्मासाठी समान कायदा असेल. सध्या देशातील प्रत्येक धर्माचे लोक त्यांच्या वैयक्तिक कायद्यानुसार विवाह, घटस्फोट, मालमत्तेचे विभाजन आणि मुले दत्तक घेणे यासारख्या प्रकरणांचा निपटारा करतात. मुस्लिम, ख्रिश्चन आणि पारशी यांना वैयक्तिक कायदे आहेत, तर हिंदू, शीख, जैन आणि बौद्ध हिंदू नागरी कायद्यांतर्गत येतात. राज्यघटनेत समान नागरी संहितेची अंमलबजावणी ही राज्याची जबाबदारी म्हणून कलम 44 अन्वये वर्णन केले आहे. परंतु, आजतागायत देशात त्याची अंमलबजावणी झालेली नाही.